Mas’uuliyiin ka tirsan dowladda Soomaaliya oo ka digay in mushaarka shaqaalaha dowladda iyo ciidanka bisha May 2022 uu halis ku jiro in la waayo
Jimco, April, 1, 2022 (HOL - Mas’uuliyiin
sare oo ka tirsan dowladda Soomaaliya ayaa HOL u sheegay walaaca ay ka qabaan
in dowladdu aysan awoodin bixinta mushaaraadka shaqaalaha rayidka iyo ciidamada
qalabkasida bisha May 2022, iyagoo ku sababeeyay dib u dhacyada ku yimid
doorashada iyo in aanay jirin dakhli ku filan bixinta musharaadka oo gudaha ka
soo xarooday.
Dowladda
federaalka Soomaaliya ayaa 85.9% miisaaniyaddeeda guud ku bixisa mushaaraadka,
gunnooyinka iyo kharashaadka kale ee hawlgalka dowladda. Hase ahatee, waxaa
yaraaday dakhliga soo gala dowladda oo aan u dhigmin qarashaadka ka baxa, sida
ay mas’uuliyiintu HOL u sheegeen.
Ilahan
xog-ogaalka ah ayaa sheegay in dakhliga gudaha ee dawladdu uusan ku filnayn
inuu daboolo qarashaadka ku baxaya mushaharka iyo gunnooyinka bisha May haddii
aan la helin taageerada miisaaniyadeed ee beesha caalamka. Dalalka deeq
bixiyayaasha ah ee Soomaaliya taageera ayaan bixin kabkii miisaaniyadda ee ay dowladda
Soomaaliya siin jireen sababo la xiriira dib-u-dhacyada joogtada ah ee ku yimid
geeddi-socodka doorashada oo aanay wali muuqan dhamaystirkeeda. Sidaas oo ay tahay, khubaradu waxay
saadaaliyaan in Soomaaliya ay u baahantahay ku dhawaad $22-milyan oo dollar oo
dheeraad ah si ay ugu bixiso kharashaadkeeda muhiimka u ah iyo baahiyaha maalinlaha
ah.
Digniintan
ayaa ka dhigan in Wasaaradda Maaliyadda ay ku adkaaneyso sii wadida bixinta
mushaaraadka shaqaalaha dowladda iyo ciidamada qalabkasida, talabadaas oo ka
horimaaneysa shuruudaha ugu muhiimsanaa ee barnaamijyka deyn cafinta Soomaaliya
oo dhigaya in aaney Soomaaliya geli karin deyn horleh.
Beesha
caalamka, iyo hey’addaha dhaqaalaha adduunka sida IMF iyo World Bank ayaa
dhawaanahan ka digayey in Soomaaliya ay lumin karto guulaha laga gaaray horumarinta
maaliyadda iyo barnaamijka deyn cafinta haddii aan la dhamaystirin
geeddi-socodka doorashada, islamarkaana aan si nabad ah loogu kala wareegin
awoodda. Digniinadan isdabajooga ah ee ka imaanaya beesha caalamka ayaa ka
dhigan in Soomaaliya aanay ka gaari karin buuxinta shuruudaha dib-u-eegista
heshiiska dhaqaale ee ay la gashay hey’adda IMF oo ku beegan bisha 17, May
2022, xilligaas oo kelliya ay dowlad cusub oo sharciyad leh heshiis gali karto.
Haddii
dowladdu ay awoodi weydo bixinta mushaaraadka shaqaalaha rayidka iyo ciidamada
amniga, taasi waxay abuuri kartaa caqabado hor leh, xilli sicir bararka iyo
qiimaha nolosha ay sii kordhayaan, iyadoo shacabka u sii dheertahay inay la
tacalayaan culeysyo amaan darro.
Wasiirka
Maaliyadda Soomaaliya, Cabdiraxmaan Beileh ayaa wareysi uu dhowaan siiyay The
African Report Magazine ku sheegay in haddii aanay soo dhamaan doorashadu ay
khatar ku tahay dadaallada dib u habeynta dhaqaalaha Soomaaliya.
Hiiraan Online news desk