Hiiraan Online
3/28/2024
Today from Hiiraan Online:
Home
Somali Map
Sports
Opinion
RSS
Somali Music
Contact Us
Facebook
Twitter
Google Plus
Wararka Maanta- Sabti, Mar 8 , 2014
Soomaalida iyo sida ay u jecel yihiin naaneysaha aan habboonayn
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Muddo sannad ah ayey qaadatay inaan helo kaarka aqoonsiga shaqaalaha Xafiiska Madaxweynaha. Ugu dambeyntii waa lay aqbalay.
Kaarka waxaa ku qornaa jagadeyda oo ah La-taliyaha Saxaafadda Caalamka, waxaana ku xigey magaceyga oo ay ka horreeyaan labo erey oo qows ku jira oo Af-soomaali ku qoran, kuwaas oo ah (Tima Cade) marka English loo turjumana noqonaya (White Hair). Ugu dambeyntii, naaneys ayaan yeeshay.
Soomaalidu waa dad naaneys bixinta aad ugu dheereeya, balse 12-kii bilood ee lasoo dhaafay wixii laygu yeeri jirey wuxuu ahaa (Gaal), oo English marka loo rogo ah (Infidel). Run ahaantii xoogaa takoorid ah ayaa taas ku jirta.
Kelmadda (Gaal) waxaa sida caadada ah loo adeegsadaa cid kasta oo aan muslim ahayn, madow iyo cadaanba. "Waryaa gaal kaalay", "gaalkii meeyey" iyo waxyaabo caynkaas ah ayaa laygu oran jirey. Haddase Timo-cade [White Hair] ma noqonayo magaca ugu soo jiidashada badan dunida, laakiin maalinna gaal kuma doorsan doono.
Markii ugu horreysey ee aan ogaaday jacaylka ay Soomaalidu naaneysta u qabtaa, wuxuu ahaa markii gabar nadiifiso ka ahayd halka aan degenaa ay i weydiisey "aaway wiilkii cuntada idiin keenay ee Faroole?"
"Magaciisu C/fataax miyaa?" ayaan weydiiyey, anigoo niyadda iska leh malaha way khaldantahay. Intay madaxa leex leexisay, faraheeda gacantana qaar laabtay ayey tiri "Maya, Faroole" iyada oo ku adkeysaneysa.
Faroole, waxay la micne tahay (No Fingers) ama kii aan faraha lahayn. C/fataax wuxuu farihiisa ku waayey qarax ka dhashay hoobiyeyaal ay Ururka Al-shabaab sanado kahor kusoo duqeeyeen aqalka madaxtooyada.
Tilmaamaha jirka gaar ahaan kuwa aan wanaagsaneyn ayaa lagama maarmaan noqonaya marka la doonayo in qof naaneys loo sameeyo.
Daaweynta ilkaha ama daantiisteyaashu halkan kuma badna, sidaas darteed waxaa jira dad badan oo ilko la' oo lagu naaneso (Geney) taas oo ah qof ilko jajaban ama ilkaha qaar ay ka maqan yihiin.
Haddii aadan timo lahayn ama aad madax diiran tahay, waxaa laguugu yeerayaa (Bidaar) oo English marka loo rogo ah (Baldy). Shiineyska waxaa loo yaqaan Indho-yar (Small Ayes), halka Carabtana loo yaqaan Dhega-cas (Red Ears).
Intii aan Muqdisho ku sugnaa waxaan la kulmay Jilbo Weyne (Knock Knees) Shigshigaaye (Stutterer), Yare (Shorty) and Yarisow (Tiny). Mid kamid ah saaxiibada aan isku fiicannahay oo ka shaqeeya xafiiska ra'iisul wasaaraha waxaa la yiraahdaa Indho Cadde (White Ayes).
In ka badan labaatan sano ayey Soomaaliya dagaallo ka dhacayeen, waxaana xad-dhaaf ah tirada dadka naafada ah, sidaas darteed waxaad arkeysaa dad badan oo leh magacyo ay kamid yihiin Laangare (Limpy) ama Curyaan (Handicapped).
Dadka qaba xanuunnada indhaha, gaar ahaan dadka indhaha kala leexsan leh, waxay Soomaalidu yaqaanaan Weershe (Cross-Eyed). Dumarka iyaga waxad moodaa in looga turay xadgudubka.
Magaca Luul ama Dimond waa magac guud oo hablaha Soomaaliyeed loo bixiyo, waxaa sidoo kale jira magacyo ay kamid yihiin: Macaaney (Sweet), Cod Weyn (Rich Voiced), Dahabo(Golden) iyo Indho Daraleey (Gazelle Eyes). Waana magaca aan anigu ugu jeclahay.
Qore:
Justin Marozzi
Xigasho:
BBC
Turjumid: Maxamed Salaad Xaaji Dirir
[email protected]
Baahin: Hiiraan Online
Video: Dayaaraddii Malaysia Airlines oo la sheegay in ay dhacday
3/8/2014 5:11 PM EST
Dayaarad Nooceedu ahaa Boeing 777 lagana leeyahay Sharikadda Malaysia Airlines ayaa la sheegay in ay ku dhacday xeebta Vietnam. Dayaaraddaas ayaa waxay siday in ka badan 200 oo rakaab ah.
Millateriga Soomaaliya oo billaabay Isticmaalka Gaadiidka AMISOM
3/8/2014 12:58 PM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Ciidamada xoogga dalka Soomaaliya ayaa billaabay inay si rasmi ah u isticmaalaan gaadiidka ciidamada AMISOM ay caanka ku yihiin, iyadoo ay tani noqonayso markii ugu horreeyay oo la arko ciidammo Soomaaliya oo wata gaadiidka AMISOM.
Ciidamada Soomaaliya iyo kuwa Itoobiya oo Gaaray Duleedka Waajid
3/8/2014 11:47 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Ciidamada AMISOM ee ka socda Itoobiya iyo kuwa dowladda Soomaaliya ayaa weerarro kala duwan ku qaaday xoogagga Al-shabaab ee ku sugan gobolka Bakool, inkastoo deegaannadii ay hore u qabsadeen sida Rab-dhuurre iyo Buur-dhuxunle ay dib ula wareegtay kooxda.
Shirkii qorshe-hawleedka Xukuumadda PL oo soo xirmay(SAWIRRO)
3/8/2014 11:43 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Shir labadii maalmood ee ugu dambeeyey Golaha Wasiirrada Puntland uga soconayey hoolka shirarka Jaamacadda PSU ee magaalada Garoowe ayaa galabta soo gabagaboobay.
RW C/WELI: “Bulshadeennu waa in ay Ilaalinta Xuquuqda Haweenka"
3/8/2014 11:39 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Ra’iisul wasaaraha Soomaaliya, C/weli Sheekh Axmed Maxamed ayaa maanta haweenka Soomaaliyeed ugu hambalyeeyay 8-da Maarso oo ah maalin sannad walba la xuso maalinta haween-weynaha adduunka.
GAAS: Puntland ma dalban ciidamada AMISOM umana baahna
3/8/2014 11:18 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Madaxweynaha Puntland C/weli Maxamed Cali Gaas ayaa waxba kama jiraan ku tilmaamay warka sheegaya in xukuumaddiisu ay codsatay in ciidamo ka tirsan kuwa howgalka nabad-ilaalinta ee AMISOM ay Puntland yimaadaan.
Dagaallo ka socda Gedo iyo Itoobiyaanka oo kusii siqaya Buurdhuubo
3/8/2014 11:17 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Dagaal xooggan oo la isku adeegsanayo hub kala duwan ayaa ka soconaya deegaanka Sheekh Baar oo qiyaastii 18 km u jira degmada Buurdhuubo ee gobolka Gedo iyadoo dagaalkan uu u dhexeeyo xoogagga Al-shabaab iyo ciidamadda dowladda Soomaaliya oo garabsanaya kuwa Itoobiya.
Saraakiil ka tirsan safaarada Turkiga oo gaaray Degmada Beledweyne
3/8/2014 10:38 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Guddoomiyaha maamulka gobolka Hiiraan Cabdi Faarax Laqanyo oo ay wehliyaan xubno ka tirsan safaarada Turkiga ee Soomaaliya ayaa maanta gaaray magaalada Beledweyne ee xarunta gobolka Hiiraan.
Maalinta Haweenka Adduunka oo Muqdisho Laga Xusay (SAWIRRO)
3/8/2014 10:36 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Munaasabad ballaaran oo lagu maamuusayay maalinta haween-weynaha dunida ee 08-da Maarso oo ah ayaa lagu qabtay magaalada Muqdihso, iyadoo ururrada haweenka degmooyinka, booliiska, asluubta, fannaaniinta iyo isboortiga ay socod ku mareen waddooyinka iyagoo watay boorar.
Gabadh Somali ah oo Ban Ki-Moon kala hadashay khatarta Gudniinka
3/8/2014 7:48 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Fahma Maxamed oo ka mid ah Somalida wax ka barata magaalada Birstol ayaa shalay la kulantay xog-hayaha guud ee Qaramada Mdioobay Ban Ki-Moon, waxayna gabadhani u ololaynaysaa in guud ahaan dunida laga tir-tiro gudniinka fircooniga ah.
08-da Maarso oo Maanta si Weyn looga Xusay Kismaayo (SAWIRRO)
3/8/2014 7:40 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Maanta oo ay ku beegan tahay xuska maalinta haweenka adduunka ee 08-da Maarso ayay haweenka ku dhaqan magaalada Kismaayo waxay si weyn u xuseen maalintan, iyagoo sameeay dibad-bax ballaaran oo ay ku muujinayeen dareenka ku aaddan xuska maalintan.
Golaha Wasiiradda oo Meel mariyey Sharciga Canshuuraha Berriga
3/8/2014 7:34 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Golaha wasiirrada xukuumadda Soomaaliya oo kulan ku yeeshay maanta Muqdisho ayaa ansixinayey hindisi-sharciyadeedka tariifada canshuuraha berriga.
Hay’adda SADO oo Gargaar ka bixinaysa Deegaanno ka tirsan Gedo
3/8/2014 5:59 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Howlo gurmad dhinaca biyo dhaaminta ah oo lagu gargaarayo kumannaan ruux oo u badan Xoolo dhaqato reer guuraa ah ayaa kasoconaya tuullooyin badan oo u dhaxeeya Degmooyinka Baardheere iyo Ceelwaaq oo ah meelaha ugu daran ee Biyo la'aantu ay sida daran u saameeysay bilihii ugu dambeeyey,waxaana howshan gurmadka biyodhaaminta ah wada Hay,adda Samafalka SADO.
XASAN SHIIKH: “Haweenku waa hormuudka bulshada Soomaaliyeed”
3/8/2014 5:33 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Madaxweynaha Somalia, Xasan Sheekh Maxamud oo ka hadlayay munaasabadda maalinta haweenka caalamka oo ku beegan maanta oo Maarso ay tahay siddeed ayaa sheegay in haweenku ay yihiin horumuud bulshada Soomaaliyeed.
Shir loogu hadlayay Horumarinta & Socdaalka oo lagu qabtay Holland
3/8/2014 4:57 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Xarunta wasaaradda arrimaha dibadda Netherland ayaa lagu qabtay shir loogu hadlayay arrimaha horumarinta & socdaalka, qurbo-joogta iyo sida ay ugu qayb qaadan karaan dib-u-dhiska iyo horumarinta dalkooda, iyo dhowrida xaquuqda ay dadka qurbo-jooga ee dalkaas ku sugan.
Ra’iisul Wasaaraha Somalia oo xalay la kulmay Suxufiyiin kala duwan
3/8/2014 4:32 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Ra’iisul wasaaraha Somalia, Cabdiweli Sheekh Axmed Maxamed ayaa xalay kulan la qaatay qaybaha kala duwan ee warbaahinta ka howlgasha Muqdisho, kuwaasoo isugu jiray kuwa gudaha iyo kuwa dibadda.
Safaarada Somalia ee Belgium oo dayactir lagu billaabay (SAWIRRO)
3/8/2014 4:10 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Safaaradda Soomaaliya ay ku leedahay dalka Belgium oo tan iyo markii ay burburtay dowladdii dhexe ee Soomaaliya aan helin wax dayactir ah ayaa haatan waxaa lagu billaabay dayactir dib loogu habeynayo.
P/LAND: shilalka gaadiidka oo sannadkan aad u kordhay (SAWIRRO)
3/8/2014 3:35 AM EST
Sabti, Maarso 08, 2014 (HOL) — Shilalka gaadiidka ayaa si joogto ah uga dhaca jidka dheer ee isku xira magaalooyinka Gaalkacayo iyo Boosaaso. Shilalka ugu badani waxay ka dhacaan inta u dhexeysa deegaanka Qayaadsame iyo Tuulada Laag.
Somali News
Somali Army and AMISOM forces seize five strategic south-western Somali towns
-
HOL
3/8/2014 3:41 PM EST
As the allied Somali National Army (SNA) and the African Union Peace keeping mission in Somalia (AMISOM) intensify joint combat operations against Al Shabab militants in the country, five strategic towns in the Bakool region of Somalia have been reclaimed from the control of Al Shabab militants, the AU mission said in a press statement over night on Saturday.
Cabinet endorses new tax system for Somalia
-
OPM
3/8/2014 12:05 PM EST
Cabinet today discussed and endorsed a new tax system for Somalia. The Minister of Finance Hussein Abdi Halane presented plans for the new tax system and tariff levels to Cabinet, these plans will now move forward to parliament for approval.
Women are the people’s frontrunners: Says Somali president
-
HOL
3/8/2014 11:59 AM EST
Mogadishu (HOL) - As the whole world is celebrating the International women’s day the 8th match, Somalia’s president Hassan Sheik Mahmoud said that women were a key sector within the community in every country and particularly in Somalia calling them as the ‘pioneers of the people’.
Family Pleads For Answers About Father's Murder
-
10news
3/8/2014 2:04 AM EST
COLUMBUS, Ohio - A family pleads for help finding their loved one's killer. Someone fatally shot 31-year-old Abdul-Fatah Yussuf at a north Columbus apartment complex on November 9.
FJ Raises Serious Concerns Over Safety of Journalists in Somalia
-
IFJ
3/8/2014 1:34 AM EST
The International Federation of Journalists (IFJ) has raised serious concerns over the safety of journalists in the Puntland/Galmudug state of Somalia (North-East) following the discovery of the names of seven journalists, including a radio director, in an Al-Shabaab hit list.
Competing Baidoa conferences highlight pitfalls of federalism process
-
sabahi
3/8/2014 1:09 AM EST
Tensions continue to rise among various stakeholders in Baidoa over the formation of a new federal state, bringing into question once more Somalia's ability to implement federalism.
China-bound Malaysian jet vanishes with 239 aboard
-
AP
3/8/2014 1:01 AM EST
KUALA LUMPUR, Malaysia (AP) A Malaysia Airlines Boeing 777-200 carrying 239 people lost contact over the South China Sea early Saturday morning on a flight from Kuala Lumpur to Beijing, and international aviation authorities still hadn't located the jetliner several hours later.
New security measures at airports will prevent any terror threat
-
xinhua
3/8/2014 12:52 AM EST
NAIROBI (Xinhua)- Kenya’s top security organ has approved new security measures at the ever busy Jomo Kenyatta International Airport (JKIA) to help curb terror threats from Somali militants.
Bristol schoolgirl meets UN secretary general to end FGM
-
bristolculture
3/8/2014 12:43 AM EST
Fahma Mohamed’s incredible journey from Bristol schoolgirl to the global figurehead of the movement to end female genital mutilation (FGM) took another extraordinary step yesterday when she met United Nations secretary general Ban Ki-moon.
Police recover powerful explosives along Kenya-Somali border
-
standarddigital
3/8/2014 12:25 AM EST
MANDERA, KENYA: Suspected Somalia militia tossed powerful explosives at security border post in Mandera town on Thursday morning sending the town recovering from hand grenades attacks into panic.